Stripmuseum - Brussel

Ontsproten aan de verbeelding van Peyo maakten de Smurfen hun debuut in het weekblad Robbedoes in de herfst van 1958, in een verhaal van Johan en Pirrewiet: "De fluit met 6 smurfen". Om deze verjaardag – die overigens wereldwijd gevierd wordt – te herdenken, stelt het Belgisch Centrum van het Beeldverhaal voor om het werk van Peyo vanuit een origineel uitgangspunt te bekijken: het is uit hun individuele zwakheden dat de Smurfen hun gezamenlijke kracht putten…De tentoonstelling toont uitzonderlijke documenten, uitgeleend door de familie van Peyo. Ze wil tonen hoe het werk van een reus van het stripverhaal – een echte smeltkroes van helderheid, zuiverheid, efficiëntie en eerlijkheid – aansluit bij dat van de fabeldichters van toen.

Met de steun van de familie Culliford en IMPS, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Nationale Loterij.

Officiële website 50 jaar Smurfen :
www.happysmurfday.com

Vijftig jaar nadat ze voor het eerst hun opwachting maakten in het weekblad Robbedoes, zijn de Smurfen uitgegroeid tot de bekendste Europese stripfiguren ter wereld. Die bekendheid mag dan al te danken zijn aan de verspreiding van bijna 300 tekenfilms “made in California”, de populariteit van de kleine blauwe mannetjes van Peyo heeft een veel groter draagvlak dan hun aanwezigheid in de tv-programma’s van de vijf continenten alleen.

Peyo ontplooide zijn vaardigheden in eerste instantie in het stripverhaal. Als tekenaar werd hij door zijn collega’s bewonderd om de uitzonderlijke toegankelijkheid van zijn stijl. Hij was een geboren verteller met veel gevoel voor humor en een meer dan gewone belangstelling voor fabels. In zijn eerste stripreeks zette hij een middeleeuwse feodale wereld in scène, een legendarisch tijdperk waarin kleine krijgsheren, heksen en tovenaars de plak zwaaiden. De lezers raakten onmiddellijk in de ban van de poëzie en de grappen van Johan en Pirrewiet. In het negende nummer van de reeks, De wonderfluit, kreeg Peyo dan de inval een magische fluit te laten maken door kleine, vreemde mannetjes uit een andere dan de mensenwereld: de Smurfen.

Wie zijn ze, die guitige mannetjes, in hun schijnbaar perfect georganiseerde wereldje? Ze wonen ver van hier, in het Onzalige land, in een klein dorp waarvan de toegang angstvallig wordt geheimgehouden. Ze communiceren in een taaltje dat alleen door ingewijden wordt begrepen. Hun zinsconstructies spelen trouwens een belangrijke rol in de verspreiding van hun succes. Op afstand lijken ze allemaal op elkaar. Toch zijn ze allemaal anders: werkers of luilakken, moraalridders of grappenmakers. En die verschillen kleuren de verhalen… als ze deze al niet teweegbrengen. Hun gemeenschap bestaat uit een verzameling individuen.

Volgens hun schepper zelf zijn de Smurfen drie appels hoog. Dat volstaat ruimschoots om te begrijpen dat ze in de natuur voortdurend in gevaar zijn. Toch vloeien de penibele situaties waarin ze soms verzeilen grotendeels voort uit hun relaties met de mensen. Tovenaar Gargamel symboliseert de duistere kant van de mensheid en als de Smurfen het nog maar wagen de mensenwereld na te apen, schudt het dorp al op zijn funderingen. Op hun fysieke kracht kunnen ze niet rekenen, op een buitengewone intelligentie al evenmin, alleen onderlinge solidariteit kan hen redden.

De tentoonstelling Eendracht maakt smurf, georganiseerd door het Belgisch Centrum voor het Beeldverhaal naar aanleiding van de 50e verjaardag van de Smurfen, toont uitzonderlijke documenten, uitgeleend door de familie van Peyo. Ze wil laten zien hoe het werk van een reus van het stripverhaal – een echte smeltkroes van helderheid, zuiverheid, efficiëntie en eerlijkheid – aansluit bij dat van de fabeldichters van toen.

Jean Auquier